Η Εαρινή Ισημερία 2020 στη φύση: 1 έως 275.469 κουκίδες-covid επί χάρτου!

Από παράδοση το Γεωδρόμιο θεωρεί ότι η 21η Μαρτίου είναι μία από τις τέσσερις υπέροχες και σημαδιακές ημέρες στην ετήσια παγκόσμια ζωή του πλανήτη μας, σίγουρα η πιο αγαπημένη! Στο παρελθόν του 24ώρου της, οι νύχτες είναι μεγαλύτερες από τις μέρες, στο παρόν της, τείνουν η μέρα και η νύχτα να έχουν την ίδια διάρκεια, ενώ στο μέλλον αρχίζουν οι μέρες να είναι μεγαλύτερες από τις νύχτες. Η 21η Μαρτίου, εκτός από Εαρινή Ισημερία, είναι ταυτόχρονα Παγκόσμια Ημέρα της Ποίησης, του Ρατσισμού, της Δασοπονίας και ειδικά στην Ιαπωνία είναι εθνική γιορτή, μια μέρα επικοινωνίας με τη φύση και έκφρασης στοργής για όλα τα ζωντανά όντα, η πρώτη μέρα της άνοιξης, που είναι και πρωτοχρονιά για το πέρσικο ημερολόγιο (Διαπολιστισμικό Εορτολόγιο).

Κινούμενοι συνήθως καθημερινά με μεγάλες ταχύτητες από και προς την κατοικία μας αφήνουμε έξω από τις χωρικές αναζητήσεις μας, τοποθεσίες που εφάπτονται σχεδόν της κατοικίας μας. Τι καλύτερος λοιπόν τρόπος να γιορτάσουμε αυτή τη σπουδαία μέρα με απολύτως τοπικές δραστηριότητες, στο πλαίσιο της σημερινής πλέον παγκόσμιας πανδημίας του κορονοϊού όπου όλες οι υπερ-τοπικές δράσεις έχουν απαγορευθεί…

Σχεδόν δίπλα από την τοποθεσία συγγραφής αυτού του άρθρου, βρίσκεται ο Λόφος της Φιλοθέης και το Άλσος Βεΐκου ή Πάρκο Γαλατσίου. Τρεις, μέχρι πριν την ημέρα αυτή, ήταν οι γνωστές χωρικές αποτυπώσεις αυτού του πάρκου που απλωνόταν νότια, με κέντρο πάντα το καθημερινό σημείο αναχωρήσεων και αφίξεων της τοποθεσίας αυτής:

• 1η αποτύπωση, ο google χάρτης ο οποίος και χρησιμοποιείται συχνότατα με προορισμό κάποιες άγνωστες τοποθεσίες,
• 2η αποτύπωση οι περιφερειακοί δρόμοι γύρω από το πάρκο στους οποίους κινούμαστε κυρίως με το αυτοκίνητο, και
• 3η αποτύπωση, η χωρική φυσική έκθεση στην περιοχή με κάποιες μικρές βιαστικές βόλτες, μόνο προς την ανατολική περιφερειακή πλευρά του πάρκου.

Η είσοδος στο πάρκο, μόλις σε απόσταση 300 μέτρων και 3 περίπου λεπτών από το σημείο αφετηρίας μας, επεφύλασσε άμεσες εκπλήξεις, καταπράσινα μικρά μονοπάτια, κεκλιμένες πλαγιές, σημεία πανοραμικής θέας του λεκανοπεδίου, ελικοειδείς χωμάτινους δρόμους, εντυπωσιακή πευκο-βλάστηση, νεαρά δέντρα σε καμένες περιοχές, ανθισμένη χαμηλή βλάστηση, ανοιξιάτικες μυρωδιές, χελωνάκια, μέλισσες, και πολλά-πολλά άλλα… Μόνο τρεχούμενο νερό δεν υπήρχε! ΜΙΑ ΝΕΑ ΥΠΕΡΟΧΗ ΧΩΡΟ-ΧΡΟΝΙΚΗ ΑΠΟΤΥΠΩΣΗ  προσδιορίστηκε, σε χρόνο μίας ώρας και διανυθείσα απόσταση περίπου δύο χιλιομέτρων (με αργό ρυθμό και πολλές φωτογραφίσεις)…

Μία όμως εξερεύνηση χωρίς γενικότερες μετρήσεις δεν μπορεί να δώσει και τις κατάλληλες προεκτάσεις στο εγχείρημα. Τελικά η περιοχή είχε μία περίπου έκταση 250 χιλιάδων τετραγωνικών μέτρων όπως απεικονίζεται στην προηγούμενη εικόνα και ουσιαστικά καλύπτει το 1/4 της συνολικής περιοχής που απεικονίζεται στον παρακάτω χάρτη. Οι πρόχειροι υπολογισμοί στο google map προσδιορίζουν τη συνολική έκταση σε ένα τετραγωνικό χιλιόμετρο 1 km² (το οποίο δεν είναι παρά ένα τετράγωνο με πλευρά ενός χιλιομέτρου, που με κανονικό ρυθμό μπορεί να διανυθεί σε περίπου μία ώρα). Για να μπορέσει κάποιος να το διανύσει περιμετρικά, θα πρέπει να διατρέξει τουλάχιστον 6,5 χιλιόμετρα (όπως φαίνεται στον χάρτη, και συνιστά πλέον έναν επόμενο στόχο).

Πάντα τελικά υπάρχουν ΘΗΣΑΥΡΟΙ γύρω μας που δεν έχουμε ανακαλύψει μέσα στο συνεχές κυνήγι του χρόνου, όπου φαίνεται ότι ο παρακείμενος χώρος μας έρχεται σε μία δεύτερη μοίρα. Το τέλος όμως, στην αναπάντεχη αυτή πεζοπορική εξερεύνηση, επεφύλαξε και μία μικρή έκπληξη. Μία πεταλούδα βρέθηκε γαντζωμένη στα ρούχα μας, ακολουθώντας την πορεία αυτή μέχρι το χώρο της επιστροφής! Το γνωστό «φαινόμενο της πεταλούδας» από τον Αμαζόνιο στην Κίνα, φαίνεται να έστειλε το εντυπωσιακό του μήνυμα, 8.000 χιλιόμετρα από το Ουχάν-Hubei της Κίνας (με έκταση περίπου 8.500 km²) στο Πάρκο Γαλατσίου…

ΓΚ 21/3/2020 (αναδημοσίευση από το Γεωδρόμιο)

ΥΓ 1: Κουκίδα ενός σημείου για δήλωση με 1 κλικ μόνο (ΝΑΙ/ΟΧΙ/ΔΕΝ-ΓΝΩΡΙΖΩ) αν έχετε παρουσιάσει συμπτώματα του ιού COVID-19…

ΥΓ 2: Προσομοιώσεις της εκθετικής αύξησης του COVID-19…

ΥΓ 3: Κουκίδες 275.469 σημείων με τα επιβεβαιωμένα παγκοσμίως κρούσματα του COVID-19, στις 21 Μαρτίου 2020, και οι καμπύλες ανεβαίνουν εκθετικά και απειλητικά…

ΥΓ 4: …μέσα σε 10 μέρες, μέχρι τις 31/03/2020 έχουμε τριπλασιασμό ακριβώς των επίσημων κρουσμάτων, σχεδόν υπερτετραπλασιασμό των επίσημων θανάτων και μόνο διπλασιασμό των αναρρώσεων…

ΥΓ5: και μέσα σε ένα ακριβώς μήνα, στις 21/04/2020 («σαν σήμερα«…) έχουμε μια αρχική παγκόσμια ύφεση  με σχεδόν δεκαπλασιασμό των επίσημων κρουσμάτων, δεκαπενταπλασιασμό των επίσημων θανάτων και μόνο εφταπλασιασμό των αναρρώσεων…

 

1 φορά στα 70 χρόνια: από τον Μηχανισμό των Αντικυθήρων στο «ζευγάρωμα» Ηλιοστάσιου-Πανσέληνου και Χωρο-Χρονικού Γραμματισμού…

«Ο μηχανισμός ο οποίος ανασύρθηκε από το βάθος της θάλασσας στα Αντικύθηρα, εδώ και περισσότερο από εκατό χρόνια, κίνησε αμέσως το ενδιαφέρον κάθε είδους ερευνητών της αρχαιότητας. Ήταν ένας αστρολάβος; Ήταν ένα πλανητάριο, ένα αστρονομικό ρολόι; Ή κάτι άλλο; Η επιστημονική έρευνα προχωρούσε πολλές φορές στα σκοτεινά, αφήνοντας περιθώριο στη φαντασία, που δεν ήθελε και πολύ να ξεπεράσει τα όρια της λογικής. Ότι πρόκειται για έναν μηχανισμό είναι σίγουρο, και μάλιστα για τον πιο σύνθετο μηχανισμό της αρχαιότητας (2ος-1ος αιώνας π.Χ.), που δεν έχει παρόμοιό του στα 1.300 χρόνια που ακολουθούν» (Πρόγραμμα Έρευνας για τον Μηχανισμό των Αντικυθήρων)…

Πόσο απίστευτα εναρμονισμένοι με τον «χωρικό και χρονικό γραμματισμό« θα έπρεπε να ήταν οι δημιουργοί αυτού του «Μηχανισμού των Αντικυθήρων» [ΕΡΩΤΗΜΑ 1!] που μάλλον, θα ήταν σε θέση να προβλέψουν [όπως άλλωστε οι σύγχρονοι αστρονόμοι με τα εντυπωσιακά μέσα τους], ότι σήμερα, 21 Ιουνίου, θα είχαμε ταυτόχρονα και Θερινό Ηλιοστάσιο και Πανσέληνο (στη 1.34 ξημερώματα, με διαφορά περίπου 30 λεπτών); Επισημάναμε, φυσικά πολλές φορές, ότι στο αστικό μας περιβάλλον, έχουμε πλέον προ πολλού σταματήσει να βιώνουμε, και ίσα-ίσα θυμόμαστε, τις 4 σημαντικές αυτές ημέρες στην αλλαγή των εποχών, που πολύ συχνά συνιστούν και σημαντικές Παγκόσμιες Μέρες…

Το γεγονός αυτό, μας δίνει μια καλή αφορμή για να παραθέσουμε καθιερωμένους γραμματισμούς, τον Γλωσσικό Γραμματισμό, τον Μαθηματικο-Λογικό Γραμματισμό, τον Ψηφιακό Γραμματισμό και τον Χωρικό Γραμματισμό. Φυσικά το δίπολο του «χωρο-χρόνου», με τις 3 διαστάσεις του χώρου και τη 1 διάσταση του χρόνου, δεσπόζει και στις θετικές, και στις κοινωνικές επιστήμες, αλλά και σε εναλλακτικές προσεγγίσεις (π.χ. World View – Kearney)! Όμως…

Ας δούμε, για παράδειγμα, τι θα μπορούσαμε να ρωτήσουμε για την παραπάνω εικόνα…

Ποια περιοχή της Ελλάδας απεικονίζει ο Χάρτης; Ποια βουνά, πεδιάδες, κόλπους, ποτάμια, λίμνες, νησιά, πόλεις…

Είναι βέβαιο ότι θα πάρουμε πολλές και διαφορετικές απαντήσεις, ανάλογα με τον «χωρο-χρονικό» γραμματισμό του κάθε ερωτώμενου. Μήπως τελικά σήμερα, έχουμε «υποτιμήσει» αυτόν τον σπουδαίο γραμματισμό μέσα από όλα τα τεχνολογικά μέσα που έχουμε στη διάθεσή μας; [ΕΡΩΤΗΜΑ 2!], και ο οποίος τελικά κατέχει μια σπουδαία θέση ανάμεσα στους σημαντικότερους;

Μια ελάχιστη συμβολή, κυρίως στο δεύτερο ερώτημα, έρχονται να δώσουν οι παρακάτω 65 διαφάνειες με τα 280+ links στα 4 βιωματικά εργαστήρια,  που πραγματοποιήθηκαν το πρώτο τρίμηνο του 2016 (μετά από προσκλήσεις των φίλων και συναδέλφων Σχολικών Συμβούλων: Α. Ασβεστά, Α. Ζουγανέλη, Μ. Δίτσιου, και Κ. Στεφανίδη, τους οποίους και ευχαριστώ θερμότατα)…

Εξαιρετικά, λοιπόν αφιερωμένο, στο «ζευγάρωμα» Ηλιοστάσιου και Πανσέληνου, το οποίο δεν μεριμνήσαμε να το χαιρόμαστε σε κάποια βουνοκορφή ή ακρογιαλιά, αλλά από το μπαλκόνι του σπιτιού της πόλης μας…

 ΓΚ, 21 Ιουνίου 2016

(αναδημοσίευση από Γεωδρόμιο)

Save

Save

Save

Οι μαθητές δημιουργούν μια διαθεματική ψηφιακή εργασία

του Νικήτα Παρίση

Η τάξη, με τη βοήθεια του καθηγητή-συμβούλου, χωρίστηκε σε πέντε ομάδες. Κάθε ομάδα, που έχει πέντε μέλη, συνήλθε και εξέλεξε πρόεδρο και γραμματέα.

Μια προγραμματισμένη ημέρα, στην ώρα της Γεωγραφίας ή της Φυσικής, συνήλθαν όλες οι ομάδες σε γενική συνέλευση, για να επιλέξουν το θέμα της διαθεματικής εργασίας. Τα θέματα είχαν γραφεί στον πίνακα και άρχισε η ψηφοφορία για την τελική επιλογή. Υπερψηφίστηκε το θέμα:

Ερευνούμε, μιλάμε και γράφουμε για το φεγγάρι

Πηγή Flicker NASA: Supermoon Lunar Eclipse

 Σκηνές δημιουργικού οίστρου στη σχολική αίθουσα [Οι μαθητές συζητούν και αποφασίζουν]

 Γιώργος: μου αρέσει το θέμα που διαλέξαμε. Σου αφήνει πολλά περιθώρια για μεγάλα ερευνητικά ανοίγματα. Πρέπει, όμως, να σκεφτούμε με πόσους τρόπους και από πόσες γωνίες θα μιλήσουμε για το φεγγάρι και πώς θα αναζητήσουμε το υλικό.

Κατερίνα: Κάθε ομάδα θα αναλάβει να μιλήσει και να φωτίσει το θέμα μας από μια συγκεκριμένη οπτική γωνία. Άρα θα μιλήσουμε για το φεγγάρι με πέντε διαφορετικούς τρόπους. Όλη η έρευνα για το υλικό θα γίνει στο διαδίκτυο.

Παύλος: επομένως, να ορίσουμε συμμαθητές μας από κάθε ομάδα, που θα αναλάβουν να συγκεντρώσουν το υλικό, που μετά θα μοιραστεί στις πέντε ομάδες, για να κάνει η καθεμιά τις δικές της επιλογές. Δεν πρέπει να μαζέψουμε διαδικτυακά σκουπίδια!

Ελένη: Προηγουμένως πρέπει να γίνει αυτό που είπε η Κατερίνα. Δηλαδή να ορίσουμε τις οπτικές γωνίες, μέσα απ’ τις οποίες θα προσπαθήσουμε να φωτίσουμε το θέμα μας.

Κώστας: Να μιλήσουμε πρώτα γι’ αυτό ακριβώς που είναι το φεγγάρι. Δηλαδή ένα μικρό ουράνιο σώμα που κινείται δορυφορικά γύρω από τη Γη: η μάνα και το παιδί της!

Γιώργος: Συμφωνώ! Να πούμε ακόμα για το χρόνο περιφοράς, για το μέγεθος, για τη σεληνιακή ερημιά, για το φαινόμενο της έκλειψης και για ό,τι άλλο βρούμε στο διαδίκτυο.

Μαργαρίτα: Εγώ, παιδιά, είμαι ρομαντική φύση! Δεν ξεχνώ πόσα καταπληκτικά τραγούδια έχουν γραφεί για το φεγγάρι. Να επιλέξουμε τα τρία καλύτερα και να πλουτίσουμε την εργασία μας με όμορφες και ρομαντικές μελωδίες. Αυτό το στοιχείο θα δώσει χρώμα και ομορφιά στην όλη μας εργασία!

Νίκος: Να δώσω μια προέκταση στα όσα ωραία μας είπε η Μαργαρίτα. Δεν έχουν γραφεί μόνο ωραία τραγούδια. Πολλοί συγγραφείς και ποιητές έχουν γράψει εξαιρετικές λογοτεχνικές σελίδες και θαυμαστά ποιήματα για το φεγγάρι. Να διαλέξουμε και ορισμένα αποσπάσματα από αυτά τα ωραία κείμενα.

Νίκη: Λοιπόν, θα ήθελα λίγο να σας προσγειώσω και από το ρομαντισμό της μουσικής και της λογοτεχνίας να περάσουμε στον επιστημονικό ρομαντισμό. Να μιλήσουμε για το μεγάλο όνειρο του ανθρώπου να φτάσει και να κατακτήσει το φεγγάρι και να προβάλουμε τον θρίαμβο του Άρμστρονγκ.

Νατάσα: Να πω και εγώ κάτι: για το φεγγάρι, απ’ τα πανάρχαια χρόνια μέχρι και σήμερα, έχουν δημιουργηθεί πολλοί μύθοι, διάφορες παραδόσεις και ποικίλες λαϊκές ιστορίες. Να βάλουμε στην εργασία μας και μια λαογραφική νότα.

Ο επίλογος: Τώρα αρχίζουν τα δύσκολα και τα όμορφα

Ο πρόεδρος της γενικής συνέλευσης των μαθητών διέκοψε τη συζήτηση. Οι πέντε οπτικές γωνίες, μέσα από μια πολύ δημοκρατική συζήτηση, είχαν πλέον προσδιορισθεί.

Με κλήρωση, αν ένα θέμα είχε πάνω από μία υποψηφιότητες, ορίστηκε τι αναλαμβάνει η κάθε ομάδα. Όλοι καταλάβαιναν ότι τώρα αρχίζουν τα δύσκολα αλλά και τα όμορφα. Μπροστά τους είχαν ανοιχτό το γοητευτικό κόσμο που προσφέρει το διαδίκτυο. Ο μήνας του δημιουργικού ψηφιακού οίστρου τώρα άρχιζε. Ήθελαν να βγουν πρώτοι σε όλο το σχολείο.

Ν.Π. 29/11/2015

Ενδεικτικές Πηγές για Υλικό:

• Ιστολόγιο της NASA: Explore the universe and discover our home planet…
• Μαθησιακά Αντικείμενα στο Φωτόδεντρο: Υλικό με θέμα τη Σελήνη
• Ιστολόγιο Γεωδρόμιο: 932 απαντήσεις ζητούν ερωτήσεις… από τη διαχρονική ΓΑΙΑ, στο συγχρονικό Google Earth, με 3 «κλικ» του Φωτόδεντρου!
• Ιστολόγιο «Ψηφιακές Δημιουργίες»: Στην ανατολή της «ροδοδάκτυλης» Σελήνης και τη δύση του «ανέσπερου» Ήλιου…
• Δικτυακοί Τόποι: e-geografia και και seilias.gr

932 απαντήσεις ζητούν ερωτήσεις… από τη διαχρονική ΓΑΙΑ, στο συγχρονικό Google Earth, με 3 «κλικ» του Φωτόδεντρου!

«Μια φορά κι έναν καιρό, στον κόσμο δεν υπήρχε τίποτε άλλο από το Χάος. Από το Χάος ξεπήδησε μ’ ένα θαυματουργικό τρόπο η Γαία, που έγινε η παγκόσμια μητέρα όλων των όντων. Γέννησε πρώτα τον Ουρανό, που τον έβαλε να την περιτριγυρίζει από παντού και να είναι αιώνια κατοικία των αθανάτων. Ύστερα, μαζί του έκανε πολλά παιδιά, τους Τιτάνες, τους Κύκλωπες και τους Γίγαντες. Η Γαία συνέχισε να γεννάει, αλλά ο Ουρανός, ξέροντας πως κάποτε θα εκθρονιζόταν από τα παιδιά του, τα εξαφάνιζε μόλις έρχονταν στη ζωή, γκρεμίζοντάς τα στα έγκατα της Γης…» και ο μύθος συνεχίζεται!

Για μας, πλέον, η Γη είναι ένας πλανήτης μέσα στο απέραντο διάστημα που, καθώς κινείται γύρω από τον ήλιο, μας φέρνει τις εποχές. Στην επιφάνειά της απλώνονται ωκεανοί και ήπειροι… Ακούσαμε, είδαμε, διαβάσαμε, παρατηρήσαμε, ανακαλύψαμε ότι…

1. Ο πλανήτης Γη είναι μια σφαίρα που περιβάλλεται κυκλικά από την ατμόσφαιρα, δεν υποστηρίζεται, δεν υπάρχει απόλυτη «κάτω» κατεύθυνση… (2985)
2. Ο Ερατοσθένης ο Κυρηναίος, όταν όλοι στην εποχή του πιστεύουν ότι η Γη είναι επίπεδη, το 230 π.Χ., μετράει την ακτίνα της και την υπολογίζει σε περίπου 6.400 χιλιόμετρα… (9145)
3. Ο άξονας της Γης έχει μία μικρή κλίση ως προς το επίπεδο της περιφοράς της γύρω από τον Ήλιο και η έκθεση κάθε επιφάνειας της Γης στις ακτίνες του Ήλιου, αλλάζει καθώς περιφέρεται γύρω του… (2734)
4. Στη Γη, βλέπουμε τη Σελήνη, τον μοναδικό δορυφόρο της, να ανατέλλει τη νύχτα από την ανατολή και να δύει τη μέρα στη δύση… (23/06/2013)
5. «Τα αστέρια είναι ειδικοί μικρολαμπτήρες ιωδίου που συνδέονται με ένα κεντρικό ηλεκτρονικό φωτοκύτταρο, κι έτσι ανάβουν αυτόματα τη νύχτα και σβήνουν την ημέρα»… (Αρκάς).
6. «Πετώντας με αεροπλάνο ακριβώς πάνω από τον ισημερινό, με ταχύτητα εδάφους περίπου 1.700 χιλιομέτρων την ώρα, μπορούμε να κάνουμε μια πλήρη περιστροφή του, περίπου 40.000 χιλιόμετρα, και να ξαναβρεθούμε στο ίδιο σημείο την επόμενη μέρα, βλέποντας συνεχώς την ανατολή του Ήλιου»… (9198)
7. Οι ναυτικοί, πριν την εμφάνιση των σύγχρονων οργάνων ναυσιπλοΐας στις αρχές του 20ού αιώνα, χρησιμοποιούσαν για τον προσανατολισμό τους, κυρίως, πυξίδα και ναυτικούς χάρτες… (9144)
8. Ο Δούναβης, το πλωτό τμήμα του οποίου είναι σχεδόν 2500 χλμ, διασχίζει 10 χώρες, 4 πρωτεύουσες και πάνω από 100 μεγάλες και μικρές πόλεις… (3046)

Αυτά και εκατοντάδες άλλα, σχετιζόμενα με τα φυσικά φαινόμενα, στοχεύουμε, σχεδόν 2 δεκαετίες, να «οικοδομήσουμε», μέσα σε ένα διερευνητικό και συνεργατικό περιβάλλον, αξιοποιώντας με τον καλύτερο τρόπο τις ψηφιακές μας δημιουργίες…

Ενδεικτικά παραδείγματα περιγράφονται στο άρθρο «Οι αντιλήψεις των μαθητών και μαθητριών της Πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης για το σχήμα της Γης και τη βαρύτητα» (Σπυράτου, Χαλκιά, 2007), ενώ απαριθμούνται 1700! «παρανοήσεις» για το Σύμπαν, στο Heavenly Errors!

Να παραθέσουμε, επίσης, και την πολύ ενδιαφέρουσα πρόσφατη έρευνα σε 9.556 σπουδαστές από 181 σχολεία, στο ‘The Influence of Teachers’ Knowledge on Student Learning in Middle School Physical Science Classrooms‘, όπου υποστηρίζεται ότι 95% των ερωτηθέντων δεν επεξηγούν σωστά το φαινόμενο των εποχών. Συμπεράσματα της έρευνας είναι ότι ακόμη και αν οι διδάσκοντες είναι ενήμεροι για τις επιστημονικές αιτίες των φαινομένων, αυτό δεν εγγυάται ότι θα επιτύχουν στους στόχους τους, αν δεν γνωρίζουν τις εναλλακτικές ιδέες και «παρανοήσεις» των σπουδαστών τους.

Ένα λοιπόν εξαιρετικό παράδειγμα λογισμικού, το οποίο αντέχει στο χρόνο και μάλιστα ως πρόγονος του σαρωτικού πλέον Google Earth με τις απίστευτες δυνατότητες που έχει, είναι κάποιοι από τους μικρόκοσμους της ΓΑΙΑΣ (δυστυχώς παραμένοντας από το 2000 σε τοπική εθνική εμβέλεια και χωρίς αναβαθμίσεις). Πρόκειται για διερευνητικούς μικρόκοσμους με την απόλυτη έννοια, οι οποίοι δεν διδάσκουν, δεν κατευθύνουν, δεν ρωτούν, δεν αξιολογούν, δεν επιβραβεύουν… Απλώς «υπάρχουν» ψηφιακά, είναι αναπαραστάσεις, προσομοιώσεις, κατασκευασμένες πραγματικότητες, με τις οποίες αλληλεπιδρά ο χρήστης! Αναφέρουμε ενδεικτικά τους παρακάτω 3 προσφιλείς μικρόκοσμους (που παρόλο που διανύουν τα 14 χρόνια τους, δεν έχουμε ακόμη και σήμερα εντοπίσει αντίστοιχες λειτουργικότητες σε ανοιχτές διαδικτυακές πηγές)…

Ιάσων: Γεωγραφικές συντεταγμένες

Σε έναν παγκόσμιο χάρτη και τρεις τρισδιάστατες αναπαραστάσεις της Γης, τη σφαίρα Γη και δύο ημισφαίρια (νότιο και ανατολικό), συγχρονίζονται ταυτόχρονα, το γεωγραφικό μήκος και πλάτος. Ένα «αντικείμενο χειρισμού» (π.χ. αεροπλάνο, ελικόπτερο ή δορυφόρο) παίζει το ρόλο του εξερευνητή και μπορεί να αλλάζει συνεχώς θέση ή να κινείται σε ορισμένη απόσταση, σε μια επιθυμητή κατεύθυνση και μια συγκεκριμένη «ταχύτητα».

Gilbert: Μαγνητικοί χάρτες

Ο γεωγραφικός Βορράς δεν συμπίπτει με τον μαγνητικό Βορρά της πυξίδας, και μάλιστα αυτό, αλλάζει όχι μόνο με την περιοχή, αλλά και με το έτος! Άρα χρειαζόμαστε ειδικούς χάρτες, για να γνωρίζουμε την αντίστοιχη απόκλιση (πριν από τη μεγάλη εξέλιξη της Ηλεκτρονικής Ναυτιλίας)! Πρόκειται για πρότυπο παράδειγμα διαθεματικής προσέγγισης: Μαγνητισμός Φυσικής και Γεωγραφικοί Χάρτες…

Αρίσταρχος: Ηλιακό – Εικονικό πλανητικό σύστημα

Στον μικρόκοσμο του Αρίσταρχου, όχι μόνο πλοηγούμαστε στον άπειρο τρισδιάστατο χώρο του ηλιακού μας συστήματος με πολλές παραμέτρους (όπως φυσικά κάνουν και όλα τα σύγχρονα λογισμικά, Google Earth, Stellarium, System Solar Scope, Celestia) αλλά μπορούμε να δημιουργήσουμε και το δικό μας πλανητικό σύστημα προσδιορίζοντας τις αντίστοιχες παραμέτρους για το αστέρι του και τους πλανήτες που θα κινούνται γύρω από αυτό…

Ερατοσθένης: Μέτρηση ακτίνας της Γης

Μέτρηση στο προαύλιο των Εκπαιδευτηρίων Δούκα με τη μέθοδο του Ερατοσθένη

Και ένας τέταρτος μικρόκοσμος, που η αξιοποίησή του απαιτεί οπωσδήποτε δύο σχολεία, τα οποία θα πρέπει να βρίσκονται σε απόσταση πάνω από 500 χιλιόμετρα και περίπου στον ίδιο μεσημβρινό, ώστε να είναι δυνατή η εφαρμογή της μεθόδου του Ερατοσθένη. Η ιδέα αυτή έχει μάλιστα μετεξελιχθεί στο διεθνές project Eratosthenes Experiment του ODS με τη συμμετοχή εκατοντάδων σχολείων.

Συλλογές Φωτόδεντρου…

Συνολικά, στο Φωτόδεντρο, στη θεματική περιοχή της Γεωγραφίας–Γεωλογίας (περιλαμβάνει και τη Μελέτη Περιβάλλοντος) υπάρχουν συνολικά 932 μαθησιακά αντικείμενα, κάθε τύπου, από εκπαιδευτικά σενάρια μέχρι μικροεφαρμογές/applets.

Η κληρονομιά από τα παλαιότερα έργα στα οποία αναπτύχθηκε ψηφιακό υλικό για τη μελέτη Περιβάλλοντος, τη Γεωγραφία, τη Γεωλογία και την Αστρονομία (και μπορούν να αξιοποιηθούν ακόμη και σήμερα) είναι τα παρακάτω:

• 13 έργα που βρίσκονται στο Φωτόδεντρο – Εκπαιδευτικό Λογισμικό,
• 9 έργα από αυτά τα οποία επιλέχτηκαν να ενταχθούν στις αντίστοιχες Συλλογές του Φωτόδεντρου, σε 120 (από τα 932) Μαθησιακά Αντικείμενα (ΜΑ),
• 4 έργα από αυτά «τρέχουν» online, από το Online Εκπαιδευτικό Λογισμικό της Τεχνικής Στήριξης…

1. ΓΑΙΑ ΙΙ (Πηνελόπη) [11 ΜΑ]
2. Δυναμική Γεωπλοΐα (Χρυσαλίδες) [20 ΜΑ]
3. Γεωλογία – Γεωγραφία Α’-Β’ Γυμν. (ΠΙ), [40 ΜΑ], online
4. Γεωγραφία Ε’-Στ’ Δημοτικού (ΠΙ), [8 ΜΑ], online
5. Μελέτη Περιβάλλοντος Α’-Δ’ Δημοτικού (ΠΙ), [6 ΜΑ], online
6. Περιβάλλον – Η Προστασία του Δάσους (Νηρηίδες), [10 ΜΑ], online
7. Μικροί Επιστήμονες σε Δράση για την Προστασία του Πλανήτη (Νηρηίδες), [5 ΜΑ]
8. Άνθρωπος και Φύση (Νηρηίδες), [8 ΜΑ]
9. Πλανήτης Γη Β’ (Νηρηίδες), [12 ΜΑ]
10. Πλανήτης Γη Α’ (Νηρηίδες)
11. Η Πόλη (Νηρηίδες)
12. Η Ελλάδα και ο Κόσμος μέσα από τους Χάρτες (Νηρηίδες),
13. Η Ναυσιπλοΐα στη Μεσόγειο και ο Ρόλος της από την Αρχαία Εποχή έως Σήμερα (Νηρηίδες)

Αντίστοιχο υλικό υπάρχει και σε πολλούς διαδικτυακούς τόπους, μεταξύ των οποίων στο e-geografia και το seilias.gr.

Ευχόμαστε δημιουργικές γεω-πλοηγήσεις…

ΓΚ, ΕΣ, 31/08/2015

Αναδημοσίευση από Γεωδρόμιο

Σημείωση: Το απόσπασμα για τη «ΓΑΙΑ» είναι από τα βιβλία του λογισμικού «ΓΑΙΑ ΙΙ«, βασικός εμπνευστής του οποίου (από την αρχική του έκδοση ως λογισμικό των Σειρήνων, το 1998-99, μέχρι τη συνέχειά του, ως λογισμικό της Πηνελόπης, το 2000-03) ήταν ο φίλος και καινοτόμος δάσκαλος Νίκος Δαπόντες… Μια δημιουργικότατη σκυταλοδρομία ιδεών, από όλους τους συνεργάτες του έργου, έδωσε αυτό το σημαντικό αποτέλεσμα…

Χαρτογραφώντας το Φωτόδεντρο για την Ημέρα της Γης…

Μια νέα, ολοκληρωμένη απόπειρα «χαρτογράφησης» του Φωτόδεντρου, του ελληνικού αποθετηρίου με τα ψηφιακά μαθησιακά αντικείμενα, στάθηκε η αφορμή γι’ αυτό το τρίτο αφιέρωμα στη φετινή Ημέρα της Γης στις 22/4 (με πρώτο 216 δισδιάστατοι και τρισδιάστατοι χάρτες… για το Earth Day 2013, δεύτερο Ταξιδεύοντας με τη Γη μας… για το Earth Day 2014 και έναυσμα Για 200 χρόνια κατακτούσαμε τη Φύση. Τώρα, τη χτυπάμε μέχρι θανάτου. 20 αποφθέγματα ‘φόρος τιμής’)…

Ας δούμε όμως πρώτα, όπως συνηθίζουμε άλλωστε, τη σημασία που δίνουν τα λεξικά στον όρο (η οποία στα αγγλικά συνήθως αποδίδεται με τη λέξη mapping). Η λακωνικότητα της ερμηνείας, από το Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής, «χαρτογραφώ: συντάσσω και σχεδιάζω γεωγραφικούς χάρτες» μας οδηγεί και σε άλλες αναζητήσεις…

• τοποθετώ σε γεωγραφική παράσταση δεδομένα από διαφορετικές επιστήμες για να δείξω σε ποιες γεωγραφικές περιοχές απαντούν ορισμένα φαινόμενα (Λεξικό Κριαρά),
• εντάσσω στα δεδομένα γεωγραφικού χάρτη τα φαινόμενα που απαντούν σε κάθε περιοχή, όπως τα εντοπίζει και τα κατατάσσει μια επιστήμη (Λεξικό Μπαμπινιώτη).

Πέρα όμως από την κυριολεκτική σημασία της λέξης, υπάρχει και η μεταφορική. Χαρτογραφώντας αυτό που δεν είναι για όλους συγκεκριμένο, ορατό και απτό… το καθιστώ από ρευστό, συγκεκριμένο, από μη ορατό, ορατό, από συγκεχυμένο, απόλυτα απτό (Ν. Παρίσης). Και εδώ είναι η πρότασή μας, να δούμε τη χαρτογράφηση και ως μία αφήγηση, οποιουδήποτε οδοιπορικού, με μικρούς ή μεγάλους όμως διαδραστικούς σταθμούς, δηλαδή links με apps (όπως είχε αρχικά αναφερθεί και στο άρθρο του 2013)…

Αναρίθμητα τα παραδείγματα, και κυριολεκτικής – μεταφορικής χαρτογράφησης, αλλά και στατικής – δυναμικής, με την έννοια των παραμέτρων ή της αλληλεπίδρασης με τον χρήστη. Ενδεικτικά θα αναφερθούμε στις παρακάτω 4 απλές κατηγορίες χαρτογράφησης (καθώς η ταξινομία της και η αναφορά σε συνθετότερες χαρτογραφήσεις, ξεφεύγει από τον σκοπό του παρόντος άρθρου):

1. Χαρτογράφηση Χώρου…

Το απόλυτο εργαλείο χαρτογράφησης είναι φυσικά το Google Earth – Maps, με τις διάφορες εφαρμογές του (π.χ. Street View, Sky, Gallery, 3D Imagery, Classroom Resources κλπ). Εδώ μπορούμε να κάνουμε κάθε μορφής πλοήγηση – διάδραση σε δισδιάστατους και τρισδιάστατους χάρτες, με οποιασδήποτε μορφής εμπεριεχόμενο υλικό (π.χ. ιστορικοί χάρτες, παλιοί χάρτες, «χαρτογράφηση ανισοτήτων», μικρόκοσμοι γεωγραφίας κλπ).

Το Φωτόδεντρο πέρα από τη μεγάλη Συλλογή με Πολυχάρτες, η οποία περιέχει και 216 πρωτογενείς χάρτες υψηλής ανάλυσης, έχει πολλές εφαρμογές που αξιοποιούν το Google Earth και έχουν την κωδική ονομασία Geocoder. Η παρακάτω εικόνα είναι μια χαρτογράφηση του ουρανού από το «Sky Map» (για κινητά – ταμπλέτες, δυνατότητα που έχουν και άλλες αντίστοιχες εφαρμογές, όπως Stellarium, Solar Scope System κλπ).

2. Field Trips…

Μία πιο στοχευμένη χαρτογράφηση είναι να αποτυπώσουμε μια πορεία πάνω σε έναν χάρτη με ποικίλες πληροφορίες, όπως στο παρακάτω σχήμα τα Ταξίδια του James Cook, μία από τις εφαρμογές που έχει το Φωτόδεντρο, ή να πλοηγούμαστε στην εικονική διαδρομή ενός χώρου, όχι απαραίτητα πάντα με ένα χάρτη (π.χ. Louvre Online Tours, Nasa VFT, ή άλλα Virtual Field Trips).

3. Χαρτογράφηση Εννοιών

Για τους εννοιολογικούς ή νοητικούς χάρτες (concept ή mind maps) υπάρχει πολύ εκτενής… διαδικτυογραφία και δυνατότητα αξιοποίησής τους στην εκπαιδευτική διαδικασία (υλικό με πολλά «revised» υπάρχει στο elenaell mindmaps). Το Φωτόδεντρο, έχει τον «Εννοιολογικό Χάρτη» ως κριτήριο επιλογής «Τύπου Αντικειμένου» (η αναζήτησή του στις 30/4/2015 εντόπισε 62 μαθησιακά αντικείμενα στα 7000+, ένα από τα οποία είναι και το παρακάτω, Η φύση είναι το σπίτι μας).

4. Infographics

Άλλη μια σχετικά πρόσφατη αχανής και πολύ πιο ευρεία κατηγορία χαρτογράφησης, είναι τα λεγόμενα Infographics, τα οποία συνιστούν μια οπτικοποιημένη αναπαράσταση πληροφοριών ή/και δεδομένων… Εδώ αρκούμαστε σε αναφορές, όπως το Blooming Αpps Ιnfographic του σχήματος, οι Εκπαιδευτικές Εφαρμογές για iPad & Android και το απίστευτο υλικό που μπορεί εύκολα να βρεθεί σε Boards του Pinterest…

Η προτεινόμενη περιεκτική Χαρτογράφηση του Φωτόδεντρου, εστιάζοντας στη Γεωγραφία και τη Μελέτη Περιβάλλοντος, παρουσιάζεται στις παρακάτω 20 διαφάνειες, με αφορμή εισήγηση στο «Επιμορφωτικό σεμινάριο για την ανάδειξη και προβολή καλών πρακτικών αξιοποίησης ψηφιακού περιεχομένου» (Δευτέρα 16/2/2015, 3ο Γυμνάσιο Κηφισιάς).

Μια πρόταση, που απορρέει από τις παραπάνω ιδέες, μπορεί να είναι ένα παιχνίδι θησαυρού, βασισμένο σε μιαν αφήγηση η οποία να περιέχει διασυνδέσεις (links) προς διαδραστικά ή μη μαθησιακά αντικείμενα του Φωτόδεντρου και όχι μόνο… Τα παιδιά, στο πλαίσιο εκπαιδευτικών πρακτικών, θα μπορούσαν να είναι και παίκτες και ερευνητές και δημιουργοί ενός τέτοιου παιχνιδιού…

Γ. Κωτσάνης, Ε. Σπυράτου, 30/4/2015

(Αναδημοσίευση από το Γεωδρόμιο)

Σημειώσεις…

Ενδεικτικό πρόσθετο υλικό μπορεί να αντληθεί και από τις παρακάτω πηγές…

• Ψηφιακό Σχολείο: Έργο της Ομάδας εμπλουτισμού των ηλεκτρονικών βιβλίων Γεωγραφίας και Μελέτης Περιβάλλοντος και Πώς οι τρισδιάστατοι χάρτες μας μαθαίνουν να βλέπουμε και όχι να κοιτάμε (3o Συνέδριο Ημαθίας 2014)
• Ένταξη και αξιοποίηση ψηφιακών μαθησιακών αντικειμένων της Γεωγραφίας στη διδακτική πράξη (Ζαχαρίας Μανουσαρίδης, 19/12/2014)
• Ημερίδα με θέμα: Ψηφιακό Εκπαιδευτικό Περιεχόμενο και η αξιοποίησή του στο πλαίσιο καλών πρακτικών (19/12/2014)
• Δίκτυο καινοτόμων εκπαιδευτικών. Ανάδειξη και προβολή ανοιχτών πρακτικών αξιοποίησης ψηφιακού εκπαιδευτικού περιεχομένου (Ειρήνη Τζοβλά)
• Δίκτυο Καινοτόμων Εκπαιδευτικών, για το Ψηφιακό Εκπαιδευτικό Περιεχόμενο
• Και άλλο επιπλέον επιλεγμένο υλικό στο… GEO Pinterest!

«Μέρα-Νύχτα», μαζί, στο ταξίδι της Γης…

21 Ιουνίου, μία από τις 4 «σημαντικότερες» ημέρες στο ταξίδι της Γης σε ένα έτος…

4 ημέρες «πυλώνες» για την 24ωρη διάρκεια της μέρας και της νύχτας σε ένα έτος…

• μεγαλύτερη μέρα, μικρότερη νύχτα του χρόνου (21/06)
• ίση μέρα και νύχτα (22-23/09)
• μεγαλύτερη νύχτα, μικρότερη μέρα του χρόνου (21/12)
• ίση νύχτα και μέρα (20-21/03)

(για το βόρειο ημισφαίριο και αντίστροφα για το νότιο ως προς τις ημερομηνίες).

Ρωτήσαμε «μικρούς και μεγάλους» τι μπορεί να φέρνουν άμεσα στο νου τους οι δύο αυτές λέξεις… «μέρα και νύχτα«, και πήραμε τις παρακάτω απαντήσεις, έναν, αναμενόμενο και μη, καταιγισμό «διπόλων«…

Υπάρχει άραγε κάποια σχέση όλων των παραπάνω «δυϊσμών» με το φαινόμενο της «μέρας και νύχτας», και κατ’ επέκταση της περιστροφής της Γης γύρω από τον άξονά της ή/και της περιφοράς της γύρω από τον Ήλιο; Και πόσα ακόμη μπορούμε να ανακαλύψουμε με μία πολύ απλή ψηφιακή αναζήτηση (π.χ. εαρινή/φθινοπωρινή, ιούνιος/δεκέμβριος, βόρειο/νότιο, ανοδικό/καθοδικό κλπ)…

Η Γη μας ταξιδεύει και μάς ταξιδεύει όμορφα και με απόλυτη συνέπεια στον χρόνο και τον χώρο του σύμπαντος! Κάθε μέρα βιώνουμε πολλά φαινόμενα που έχουν σχέση με το ταξίδι αυτό, τη μέρα και τη νύχτα, την ανατολή και τη δύση του ήλιου, τις τέσσερις εποχές, τη διάρκεια μιας μέρας και ενός χρόνου, το κρύο και τη ζέστη, τις φάσεις της Σελήνης… Πώς, όμως, όλα αυτά σχετίζονται με το ταξίδι της Γης και τους νόμους του φυσικού κόσμου;

Συζητάμε, ζωγραφίζουμε, γράφουμε, υποθέτουμε, παρατηρούμε, ερμηνεύουμε, παίζουμε και συνεργαζόμαστε δημιουργικά, με τις ταμπλέτες μας και τον διαδραστικό πίνακα! Αξιοποιούμε διαδικτυακά εργαλεία, εικονικές προσομοιώσεις και εκπαιδευτικά παιχνίδια, ατομικά και ομαδικά.

Τι λένε όμως τα παιδιά (ηλικίας 10-12 χρονών), για το ταξίδι αυτό, όπως το έχουν βιώσει στην καθημερινή τους ζωή (πριν ταξιδέψουν με τη βοήθεια των ψηφιακών εφαρμογών);

Αστέρια, ήλιος, φεγγάρι, φως, γαλαξίας, πλανήτης, milky way

Ο Ήλιος μοιάζει σαν να πέφτει για ύπνο, γιατί πια έχει ήδη δύσει.

Στην πρώτη εικόνα ο Ήλιος ανατέλλει, στη δεύτερη βρίσκεται στον ουρανό, στην τρίτη ο Ήλιος δύει και στην τετάρτη βγαίνει το φεγγάρι.

Η μέρα και η νύχτα μου θυμίζει το παιχνίδι και το ουράνιο τόξο.

Όταν ακούω για τη νύχτα σκέφτομαι τα αστέρια που λάμπουν γύρω από το φεγγάρι και πάνω από το φεγγάρι εμένα με στολή αστροναύτη.

Μου αρέσει όμως το ηλιοβασίλεμα που δείχνει πως η φύση μπορεί να διαμορφώσει από μόνη της, καλύτερα από τους ανθρώπους με όλα τα μηχανήματα και τη νέα τεχνολογία.

Εγώ ταξιδεύω χωρίς προορισμό! Πήρα ένα καράβι και γυρνάω τη θάλασσα… Μαγεύομαι από τον ήχο των κυμάτων και παρατηρώ τα όμορφα τοπία που υπάρχουν γύρω μου! Το καλό με αυτό το ταξίδι είναι πως δεν τελειώνει ποτέ! Βρίσκομαι πάντα εκεί με το μυαλό μου!

Περπατάω μέσα σε ένα πλοίο πολύ όμορφο και πολύ μεγάλο, είναι λες και περπατάω στον παράδεισο. Πίσω μου έχω την ωραιότερη θέα, το φεγγαράκι, επίσης καθρεφτίζεται στην θάλασσα δημιουργώντας πανέμορφα και εξωτικά χρώματα. Στη φαντασία μου είναι τόσο λίγη μπροστά σε ότι υπάρχει στη Γη.

Ήλιος, Γη, Σκοτάδι, Φως… Η μέρα και η νύχτα είναι δύο αντίθετα πράγματα, τα οποία υπάρχουν εξαιτίας του ήλιου.

Μία ενδεικτική ροή των δραστηριοτήτων για ένα τέτοιο ψηφιακό ταξίδι, μπορεί ενδεικτικά να είναι η παρακάτω…

Η δραστηριότητα αυτή μπορεί να πραγματοποιηθεί με ή χωρίς διαθεσιμότητα διαδικτύου, και με προσωπικούς υπολογιστές (π.χ. σε εργαστήριο υπολογιστών με περιβάλλον Windows), αλλά και με ταμπλέτες (π.χ. με περιβάλλον Android, στο οποίο έχουν ήδη εγκατασταθεί τα δύο ελεύθερα λογισμικά, το Google Earth και το Solar System Scope), με ή χωρίς πλαστικοποιημένες διαφάνειες Α3, όπως περιγράφεται στο: «216 δισδιάστατοι και τρισδιάστατοι χάρτες υψηλής ανάλυσης για κάθε χρήση σε 33+1 links στο Φωτόδεντρο«…

Τα παιδιά μετά τη δραστηριότητα έγραψαν…

Σήμερα εμείς παρακολουθήσαμε τη Γη και καταλάβαμε πως γυρνάνε οι πλανήτες και ο Ήλιος. Επίσης καταλάβαμε πως γίνεται η εναλλαγή μέρας και νύχτας σε όλους τους πλανήτες.

Κάθε ώρα, από κάποιο τόπο, φεύγει η μέρα και κάπου αλλού έρχεται…

Η αλλαγή μέρας-νύχτας μου φάνηκε καταπληκτικό θέαμα. Η Γη μέσα σε ένα εικοσιτετράωρο έχει ολοκληρώσει μια πορεία. Καθώς αλλάζει η ώρα περνάνε και οι μέρες. Με λίγα λόγια οι μέρες αλλάζουν χάρη στην περιστροφή της Γης.

Η μέρα με τη νύχτα είναι ουσιαστικά ίδιες. Αυτό που γίνεται ανάμεσά τους οφείλεται στην κίνηση του Ήλιου και της Γης. Όταν για παράδειγμα το ένα μέρος έχει ήλιο το μέρος που βρίσκεται απέναντι θα έχει νύχτα. Η περιστροφή της Γης είναι πολύ σημαντική για του ανθρώπους.

Είδα πολλά περίεργα, αλλά τούτο που δεν θα το ξεχάσω ποτέ, είναι πως στις 12 Απριλίου του 2067 ένας κομήτης θα χτυπήσει έναν δορυφόρο της NAΣA!

Το ταξίδι στο διάστημα ήταν μια «ψεύτικη» εμπειρία που με μάγεψε… Έμαθα το σύμπαν, τι γίνεται έξω από τον πλανήτη μας! Είμαι σίγουρη ότι θα μας μείνει αξέχαστο!!!

Κλείνουμε με την αφοπλιστική ρήση μιας μαθήτριας (της Στ’ Δημοτικού)…

«Αυτή η θέση του θεατή από το διάστημα ήταν μαγευτική. Είδα την αλλαγή μέρας νύχτας από μια θέση διαφορετική. Όλα ήταν μαγικά από ψηλά! Μου άρεσε αυτό το ταξίδι και θα ήθελα να το ξανακάνω! J», εξαιρετικά αφιερωμένο στη 1 από τις 365 ημέρες του χρόνου, με τη μεγαλύτερη διάρκεια μέρας…

Ειρήνη Σπυράτου, Γιάννης Κωτσάνης, 21 Ιουνίου 2014

[Αναδημοσίευση από το Γεωδρόμιο]

Σημείωση 1: Με τον τρόπο αυτό περιγράψαμε μια σειρά από βιωματικά εργαστήρια, από τα οποία τα πρώτα, που σχετίζονται με το φαινόμενο της «μέρας-νύχτας», πραγματοποιήθηκαν για παιδιά ηλικίας 10-12 στις 14 Φεβρουαρίου 2014 στο χώρο του Δικτύου για τα Δικαιώματα του Παιδιού και για μαθητές Στ’ Δημοτικού στις 10-11 Ιουνίου 2014 στο Δημοτικό Σχολείο Φιλοθέης.

Σημείωση 2: Μια παλιότερη διδακτική πρόταση υπάρχει στο άρθρο: «Η εναλλαγή μέρας – νύχτας«. Μια νεότερη προσέγγιση, με βάση το Νέο Πρόγραμμα Σπουδών για τη Γεωγραφία, παρουσιάζεται στην 1η Ενότητα της Στ’ Δημοτικού: Η περιστροφή της Γης (ως Σχέδιο Διδασκαλίας στη σελ. 26), και μια προσαρμογή της, η οποία αξιοποιεί πλήρως τα υπάρχοντα Μαθησιακά Αντικείμενα, στο Φωτόδεντρο, το αποθετήριο του Ψηφιακού Σχολείου, υπάρχει στο έγγραφο: Η περιστροφή της Γης.

Σημείωση 3: Λίγες ώρες πριν, εντελώς τυχαία (?), διαβάσαμε ένα ενδιαφέρον απόσπασμα από τον Πρόλογο του Μ. Πανώριου στην ελληνική έκδοση του βιβλίου «The dispossessed» της αμερικανίδας συγγραφέα Ursula Le Guin (έκδοση Parsec 2008). «Η Ούρσουλα Λε Γκεν δεν αντιμετωπίζει τα θέματα που εξετάζει σαν αντίθετες δυνάμεις, αλλά σαν δύο μέρη ενός ισορροπημένου συνόλου, όπως το γιν και το γιανγκ (πρόκειται για το ταοϊστικό σύμβολο των αντιθέτων, όπου γιανγκ ο ενεργητικός πόλος ή αρσενικό και γιν ο παθητικός ρόλος ή θηλυκό), όπου το καθένα αποκτά το νόημά του από τη σχέση του με το άλλο. … Οι κριτικοί της τονίζουν ότι αυτός ο αρχετυπικός δυϊσμός, φως-σκοτάδι, ήχος-σιωπή, και ο τρόπος με τον οποίο εξετάζεται από τη Λε Γκεν είναι μάλλον ανατολικός, ταοϊστικός για την ακρίβεια, παρά δυτικός. … Το μαύρο και το άσπρο παρουσιάζονται με όλες τις αποχρώσεις τους και με όλα τα στοιχεία που τα συνθέτουν χωρίς ποτέ, παρ’ όλ’ αυτά, να είναι συμπαγή και αδιαπέραστα». Και όλα τα προηγούμενα, τι ιδιαίτερος προπομπός, για ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο, ανάμεσα στο αλληλοσυνδεόμενο δίπολο «πραγματικότητας και εικονικότητας», για το οποίο συζητούσαμε δυο μέρες πριν, με τη Μυρσίνη Ζορμπά, κινητήριο δύναμη του Δικτύου για τα Δικαιώματα του Παιδιού, στο οποίο και κάναμε το ένα τα βιωματικά αυτά εργαστήρια….

132+41 Ψηφιακοί Χάρτες σε 75 Εφαρμογές του Ψηφιακού Σχολείου με 1,2,3 κλικ!

• Μπορούμε να αναζητήσουμε οποιοδήποτε τοπωνύμιο στον παγκόσμιο χάρτη;
• Μπορούμε να μετρήσουμε οποιαδήποτε απόσταση δύο γεωγραφικών σημείων;
• Μπορούμε να αλλάξουμε σε τρισδιάστατη τη θέαση ενός επίπεδου χάρτη;
• Μπορούμε να απεικονίσουμε σε ραβδόγραμμα το ανάγλυφο μιας περιοχής;
• Μπορούμε να επικολλήσουμε δύο διαφορετικούς χάρτες, το ένα πάνω στον άλλο;
• Μπορούμε να παρακολουθήσουμε τις υψομετρικές διαφορές ενός ποταμού από τις πηγές στις εκβολές του;

… και σε πολλές πολλές άλλες ερωτήσεις, μπορούμε να απαντήσουμε, με τις 75 εφαρμογές τις οποίες ανέπτυξε η Ομάδα Γεωγραφίας – Περιβάλλοντος του Ψηφιακού Σχολείου, στην ολοκληρωμένη πλέον «Συλλογή Χαρτών» του Φωτόδεντρου!

Οι 75 εφαρμογές της Συλλογής, οι οποίες και εμπλουτίζουν τα 6 ψηφιακά βιβλία Γεωγραφίας και Μελέτης Περιβάλλοντος (από τη Γ΄ Δημοτικού μέχρι τη Β΄ Γυμνασίου), περιέχουν 173 διαφορετικούς χάρτες, κάθε μορφής, όπως:

• γεωμορφολογικούς – πολιτικούς,
• κλιματικούς – βλάστησης,
• θερμοκρασιών – βροχόπτωσης,
• γλωσσών – θρησκειών και κατανομής πληθυσμού, καθώς και,
• επιλεγμένων φυσικών περιοχών και μνημείων.

Οι εφαρμογές χωρίζονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες:

Ι. ΠΟΛΥΧΑΡΤΕΣ

6 κατηγορίες χαρτών για την Ελλάδα, την Κύπρο, τις Ηπείρους και τον Κόσμο, όπως φαίνεται στην παρακάτω απεικόνιση (σε pdf) με τις αντίστοιχες ενεργές διασυνδέσεις (κουκίδες).

ΙΙ. GEOCODER

Χάρτες και εργαλεία (Geocoder) βασισμένα στα Google Earth και Maps που απεικονίζουν την υδρόγειο σφαίρα, τον παγκόσμιο χάρτη και επιμέρους χάρτες με προτεινόμενες περιηγήσεις και τρισδιάστατες απεικονίσεις, όπως φαίνεται στην παρακάτω απεικόνιση (σε pdf) με τις αντίστοιχες ενεργές διασυνδέσεις.

Οι ψηφιακοί αυτοί χάρτες μπορούν να αξιοποιηθούν από οποιονδήποτε, οπουδήποτε, οποτεδήποτε και για οποιονδήποτε (εννοείται καλό!) σκοπό…

ΓΚ, 30/10/2013

(αναδημοσίευση από το Γεωδρόμιο)

 

ΥΓ1: Οι ΠΟΛΥΧΑΡΤΕΣ μπορούν να τρέχουν και τοπικά στον υπολογιστή, χωρίς να απαιτείται διαδίκτυο (μπορείτε να τα κατεβάσετε από εδώ! 477 MBs), ενώ οι εφαρμογές GEOCODER απαιτούν οπωσδήποτε διαδίκτυο (λόγω του Google Earth).

ΥΓ2: Οι χάρτες τρέχουν σε όλα τα λειτουργικά συστήματα, και σε κάθε είδους συσκευή Android (πλην των ΠΟΛΥΧΑΡΤΩΝ που δεν τρέχουν σε iPad – iPhone).

ΥΓ3: Θα ήθελα να μνημονεύσω την απίστευτα άοκνη προσπάθεια όλων των συντελεστών του ογκώδους αυτού έργου (με πιο μικρό, το δικό μου «μερίδιο»), αλλά και την λεπτομερή χαρτογραφική επιμέλεια του Γιώργου Τάταρη.

Στην ανατολή της «ροδοδάκτυλης» Σελήνης και τη δύση του «ανέσπερου» Ήλιου…

Πόσο τυχερό μπορεί κανείς να θεωρήσει τον εαυτό του όταν, χωρίς να το έχει προσχεδιάσει, βρεθεί την κατάλληλη χρονική στιγμή στην κατάλληλη τοποθεσία, και αντικρίσει μια υπέροχη εικόνα, για την οποία συζητούσε, λίγες ώρες πριν, στην αίθουσα ενός συνεδρίου;

Πατέρας και κόρη, πάνω στη θορυβώδη 28χρονη μοτοσυκλέτα τους, μόλις είχαν ξεκινήσει από τον παραλιακό δρόμο των Αγκαθωπών (την υπέροχη παραλία της Σύρου κοντά στην Ποσειδωνία), απολαμβάνοντας πλήρως, με τις πέντε αισθήσεις τους σε αρμονία, τον μαγευτικό αυτό τόπο…

Ήταν 20.38 ακριβώς, στις 22 Ιουνίου, ημερομηνία που έχει ένα σημαντικό χαρακτηριστικό: η διάρκεια της ημέρας της είναι ελάχιστα πιο μικρή από την προηγούμενή της, που είναι η μεγαλύτερη μέρα του χρόνου. Και κάθε επόμενη μέρα, θα εξακολουθεί να μικραίνει, παραμένοντας όμως πάντα μεγαλύτερη από τη νύχτα, μέχρι να φτάσουμε στις 21 Σεπτεμβρίου (τη δεύτερη από τις  4 σημαντικές μέρες του χρόνου, στην αέναη πορεία της Γης μας)!

Ακριβώς, εκείνη λοιπόν τη στιγμή, ένα υπέροχο θέαμα απλώθηκε μπροστά μας: στη δύση, ο Ήλιος πλημμύριζε με τους απίστευτους χρωματικούς συνδυασμούς του όλη τη θαλάσσια περιοχή. Ταυτόχρονα, όμως, στην ανατολή, λίγο πάνω από το εκκλησάκι μιας χαμηλής κορυφογραμμής του νησιού, μια σχεδόν ολοστρόγγυλη τεράστια φωτεινή Σελήνη, ξεκινούσε το ορατό σε μας ταξίδι της, στη σχεδόν μικρότερη σε διάρκεια νύχτα του χρόνου…

Τι σύμπτωση όμως! Λίγες ώρες πριν, ο υπογράφων μαζί με άλλους περίπου 30 δασκάλους (σε μία από τις 12 παράλληλες συνεδριακές συναντήσεις της Σύρου, βλ. ΥΓ1) αναρωτιόμασταν, μεταξύ άλλων, αν «Είναι δυνατόν να βρίσκεται η Σελήνη στον ημερήσιο ουρανό ταυτόχρονα με τον ήλιο«;  Η Σελήνη, λοιπόν, ως δορυφόρος της Γης, αλλά και ως ουράνιο σώμα του ηλιακού μας συστήματος, αποτελεί ένα πολύ ενδιαφέρον θέμα, που μπορεί να αξιοποιηθεί στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα, με δύο τουλάχιστον τρόπους:

• ως γνωστικό αντικείμενο σε μαθήματα φυσικών επιστημών,
• ως αντικείμενο μελέτης σε ερευνητικές εργασίες, με διαχρονικές πολιτισμικές συνιστώσες.

Για την πρώτη εκδοχή, μια προτεινόμενη προσέγγιση παρουσιάζεται στις παρακάτω διαφάνειες, οι οποίες συνιστούν και την παρουσίαση του άρθρου: «Πού πήγε το φεγγάρι απόψε;» (στο Συνέδριο). Περιέχει ένα ελάχιστο έναυσμα διαθεματικών ιδεών, με ενδιαφέρουσες πηγές αλλά και ερωτήματα, τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν και για τη δεύτερη εκδοχή…

Αξίζει, όμως, να εστιάσουμε σε μία από τις παραπάνω διαφάνειες, η οποία διασυνδέει, όχι απόλυτα επιτυχημένα, 3 μικρά ανεξάρτητα ποιητικά αποσπάσματα με 3 διαδραστικά «μαθησιακά αντικείμενα» Φυσικής, Γεωγραφίας και Μαθηματικών (από το Ψηφιακό Σχολείο και το Φωτόδεντρο), για τη μελέτη της Σελήνης, με τα οποία μπορείτε να… παίξετε!

Και όντως, τελικά η Σελήνη ανέτειλε από την… ανατολή! Γιατί; Πάντα από εκεί ανατέλλει ή ήταν τυχαίο; ανατέλλει και δύει την ίδια ώρα κάθε ημέρα; και ο Ήλιος πάντα δύει στη… δύση; ισχύουν όλα αυτά και στα δύο ημισφαίρια; ή τι αλλάζει στο νότιο ημισφαίριο;  Ερωτήματα, ίσως ασήμαντα για κάποιους,  που όμως θέλουν αρκετή δουλειά για να βρούμε, όλοι μαζί, τις απαντήσεις τους…

ΓΚ, 23 Ιουνίου 2013

ΥΓ1: Ευχαριστούμε θερμότατα τον Νίκο Τζιμόπουλο και όλη την πολύ μεγάλη ομάδα οργάνωσης του «7ου Συνεδρίου για την Αξιοποίηση των ΤΠΕ στη Διδακτική Πράξη«, που με την άοκνη κάθε φορά προσπάθειά τους, οργανώνουν κάθε 2 χρόνια αυτό το κοινωνικό πλέον δίκτυο μοιράσματος συναρπαστικών ιδεών και καινοτόμων πρακτικών…

ΥΓ2: Με ιδιαίτερη χαρά, ξεφυλλίζοντας το έντυπο «eTwinning – Παραδείγματα καλής πρακτικής», συναντήσαμε και το βραβευμένο σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο για το 2012, έργο με τίτλο: «Fly me to the moon» (συμμετείχε το 5ο Λύκειο Βέροιας).

ΥΓ3: Από ένα πολύ γρήγορο ψάξιμο, εντοπίσαμε και μία σχετική Ερευνητική Εργασία από το 5ο Λύκειο Αμαρουσίου, με θέμα: Σελήνη, Επιστήμη και Δοξασίες… Φυσικά, ενδέχεται να υπάρχουν και άλλες… Επίσης από το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο της Κύπρου, αναλύεται, εκτός των άλλων, και μία ταινία για τον ρόλο της Σελήνης και ό,τι αυτή αντιπροσωπεύει στο έργο του Παπαδιαμάντη: «Η Σεληνοφεγγής Νυξ»

ΥΓ4: Και κάτι που δεν σκέφτηκα εκείνη τη στιγμή, ήταν να αποτυπώσω στο κινητό μου ένα στιγμιότυπο του ουράνιου θόλου, από το συγκεκριμένο σημείο, τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή, μέσω της εφαρμογής Google Sky Map, το οποίο να περικλείει στα «δεξιά» (ανατολικά) τη Σελήνη, στα «αριστερά» (δυτικά) τον Ήλιο και στον ενδιάμεσο χώρο όλους τους «παρόντες» (ορατούς στο ημισφαίριο) πλανήτες και αστερισμούς…   

ΥΓ5: Σήμερα 23 Ιουνίου, είναι η μεγαλύτερη Πανσέληνος του έτους και η Σελήνη στο περίγειο (σύμφωνα με το AstroVox).

ΥΓ6: Θα ήταν φυσικά απαράδεκτη παράλειψη, αν μέσα από τις σελίδες αυτές, που τόσο πολύ προωθούν κάθε λογής αξιοποιήσιμο υλικό και αξιόπιστες ψηφιακές πηγές, να μην εκφράσουμε την απόλυτη αντίθεσή μας, τουλάχιστον στο «περίφημο μαύρο…» που χύθηκε ξαφνικά στο εξαιρετικό και χρησιμότατο Ψηφιακό Αρχείο της ΕΡΤ…

«Ταξιδεύοντας με τη Γη μας…» την Ημέρα της Γης!

22 Απριλίου: άλλη μια σημαντική παγκόσμια μέρα! Αυτή τη φορά μιλάμε για την «Παγκόσμια Ημέρα της Γης». Η ημέρα αυτή, όπως πολύ εύκολα μπορεί κανείς να εντοπίσει, καθιερώνεται από το 1970, οπότε και εκατομμύρια Αμερικανοί βγήκαν στους δρόμους ζητώντας μέτρα και σεβασμό για το περιβάλλον. Η συγκεκριμένη γιορτή συντονίζεται παγκοσμίως από το Δίκτυο Ημέρας της Γης, Earth Day Network, σε περισσότερες από 190 χώρες.  Σήμερα, όπως αναφέρει το δίκτυο, πάνω από ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι σε πολλές πόλεις του κόσμου, από την ανατολή στη δύση και από τον βορά στο νότο, αναλαμβάνουν δράση στις κοινότητές τους για την αντιμετώπιση της αλλαγής του κλίματος,  the Face of Climate Change Wall (και στο Instagram)…

Εμείς, θα γιορτάσουμε τη μέρα αυτή με δύο τρόπους! Θα αφήσουμε τη φαντασία μας ελεύθερη, και έχοντας μόνο ένα παράθυρο στον κόσμο, αυτό της οθόνης του υπολογιστή μας, θα κάνουμε ένα ταξίδι, ψηφίζοντας παράλληλα στο διαγωνισμό «Doodle 4 Google: «Η Ελλάδα μου»«, το ένα από τα 60 «doodles» που ξεχώρισαν, το «Ηλιοβασίλεμα αλλά Ελληνικά» (του μαθητή από την Άρτα)…Το λεκτικό ταξίδι μας (ένα είδος storytelling), ζηλεύοντας πάντα την απίστευτη ιστορία του «Αστρολάβου»,  ξεκινάει ακριβώς λίγο «πάνω» από τον τόπο μας, ας πούμε από το σχολείο μας, στις συγκεκριμένες γεωγραφικές συντεταγμένες (λ, φ) που βρισκόμαστε, και έχουμε εστιάσει στο τελευταίο όριο των 20 μέτρων που μας επιτρέπει το Google Earth. Παρατηρούμε για λίγο την περιοχή, προς όλες τις κατευθύνσεις, και συνεχίζουμε την περιήγησή μας προς την Ακρόπολη. Παρακολουθούμε ένα προκαθορισμένο «3D tour«, μπορούμε φυσικά να σταματήσουμε όποτε και όπου θέλουμε για να πλοηγηθούμε ελεύθερα, και μετά συνεχίζουμε εξερευνώντας τα μεγαλύτερα βουνά, τα ποτάμια και τις λίμνες τις Ελλάδας. Αλλάζουμε συνεχώς «οπτικές», από τον γεωμορφολογικό και τον πολιτικό χάρτη, στον χάρτη βλάστησης –  θερμοκρασιών – υδατοπτώσεων. Ένα όμως μικρό διάλειμμα παιχνιδιού χρειάζεται! Τι είναι καμουφλαρισμένο στις τοποθεσίες από τις οποίες συνεχώς περνάμε;  Συνεχίζουμε, χαράζοντας μιαν απόλυτη «οριζόντια» διαδρομή, από τα δυτικά προς τα ανατολικά, από τον Αμβρακικό στον Παγασητικό, επιλέγοντας τα «δικά» μας σημεία για να μελετήσουμε πώς μεταβάλλεται το υψόμετρο στο κέντρο της Ελλάδας…

Συνεχίζουμε πια στη θάλασσα, προς τα βόρεια, παρατηρώντας τη ζωή των ανθρώπων στα νησιά, περνάμε από το Βόσπορο και ψάχνουμε στη Μαύρη Θάλασσα τις εκβολές του Δούναβη… Εδώ θα επιχειρήσουμε να περάσουμε «ανάποδα» με το ποταμόπλοιό μας, από όλες τις πρωτεύουσες που διασχίζει ο Δούναβης και μέσα από ένα τεχνητό κανάλι να βρεθούμε στο Ρήνο, φτάνοντας στο μεγαλύτερο λιμάνι της Ευρώπης, το Ρότερνταμ. Στη συνέχεια, θα διασχίσουμε τα παγωμένα νερά της Βόρειας Θάλασσας, περνώντας τα όρια της Ευρώπης,  με προορισμό ακριβώς το σημείο [0 – 90º], ακριβώς δηλαδή πάνω στον Βόρειο Πόλο… Θα μπορούσαμε, φυσικά, να συνεχίσουμε προς το νότο, ακολουθώντας ακριβώς τον μεσημβρινό των 180º, αλλά όχι!

Αν αρχίσουμε σιγά σιγά να ανεβαίνουμε, πραγματοποιούμε κάποιες μετρήσεις συστατικών της ατμόσφαιρας, και στη συνέχεια, προσπαθώντας να κάνουμε το πρώτο μας βήμα στη Σελήνη για να νιώσουμε πιο ανάλαφροι, συνειδητοποιούμε ότι το ταξίδι μας είναι διπλό! Δεν είμαστε μόνο εμείς που ταξιδεύουμε, αλλά και η ίδια η Γη μας! Καταρχήν, μπορούμε με πολλή προσοχή να παρατηρήσουμε την κίνησή της γύρω από τον νοητό άξονά της, τη μέρα-νύχτα, πώς δηλαδή πέφτει το φώς του ήλιου πάνω στην επιφάνειά της, να μελετήσουμε τις φάσεις της Σελήνης και λίγο πιο αργά πλέον να απομακρυνόμαστε και να παρατηρούμε την περιφορά της (δική της και δική μας!) γύρω από τον Ήλιο! Και με την «κάμερά» μας προς τη Γη, επιταχύνουμε το χρόνο και παρατηρούμε πώς αλλάζουν οι εποχές, στο βόρειο ημισφαίριο… Άλλη μια στάση για το… παιχνίδι των εποχών! Όμως, αρχίζει πλέον να απλώνεται, προς κάθε κατεύθυνση, το ηλιακό μας σύστημα με όλους τους πλανήτες του… Και το ταξίδι μας μπορεί να συνεχιστεί ακόμη πιο μακριά…

Και όμως όλα τα παραπάνω, το καταλάβατε ήδη, είναι πλέον εφικτά, στις ιστοσελίδες του Ψηφιακού Σχολείου, αλλά και του Φωτόδεντρου, του Πανελλήνιου Ψηφιακού Αποθετήριου Μαθησιακών Αντικειμένων. Είχαμε την ευκαιρία να τα παρακολουθήσουμε στην αποψινή ημερίδα, με θέμα «Τεχνολογικός Γραμματισμός και Εκπαίδευση» (ένα ελάχιστο φυσικά δείγμα), μέσα από τις διαφάνειες που παραθέτουμε «Ταξιδεύοντας με τη Γη μας»… διδακτικές προτάσεις αξιοποίησης του Ψηφιακού Σχολείου στα μαθήματα των Φυσικών Επιστημών…

Καλή πλοήγηση!

ΕΣ, ΓΚ, 22 Απριλίου 2013

(για την αντιγραφή από το Γεωδρόμιο)

ΥΓ1: Εκ των υστέρων ανακαλύψαμε και άλλες σχετικές πηγές. Η ημέρα αυτή αξιοποιείται, σε όλο τον κόσμο, πολλαπλώς στην εκπαιδευτική διαδικασία. Ένα μικρό δείγμα με πολλές ιδέες στο άρθρο της Edutopia:  Earth Day 2013: Lesson Plans, Reading Lists and Classroom Ideas.

 

ΥΓ2: Και άλλο ένα εξαιρετικό αφιέρωμα «Mε μουσικές εξαίσιες, με φωνές» από το Γενικό Λύκειο Πεδινής για την Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης, με απαγγελίες ποιημάτων και προβολές, μικρό θεατρικό δρώμενο και «μουσικές εξαίσιες», από το μουσικό σχήμα του σχολείου. Άξια πολλών συγχαρητηρίων η προσπάθεια!

21 Μαρτίου 2013: η εαρινή ισημερία της… παγκόσμιας ποίησης

Με την ποίηση

κομματιάζεις τα χέρια σου

δανείζεις την καρδιά σου στο τίποτα

κι έχεις τη βεβαιότητα

πως αλλάζεις τη θέση των άστρων…

(Τάσος Ρούσσος)

 

Αυτή η «θέση των άστρων» σήμερα, έχει μια σημαντική ιδιαιτερότητα… Γιορτάζουμε, εδώ στις «Ψηφιακές Εργασίες», τέσσερις, τουλάχιστον, παγκόσμιες μέρες (αν υπολογίσει κανείς και την παγκόσμια μέρα κατά του ρατσισμού, την παγκόσμια μέρα δασοπονίας,  και την παγκόσμια μέρα ύπνου), με τέσσερις διαφορετικές, στατικές και δυναμικές, ψηφιακές αναπαραστάσεις…

Αυτή η μέρα, η 21 Μαρτίου, είναι η πιο αγαπημένη από τις 365 μέρες του χρόνου… Αρκεί να δείτε αυτό το αρμονικό διάγραμμα με το πόσο διαρκεί κάθε μέρα του χρόνου, η… μέρα και η νύχτα! Μόνο δυο μέρες το χρόνο, η μέρα και η νύχτα έχουν ακριβώς την ίδια διάρκεια, 12 ώρες… Τι αλλάζει όμως, στο βόρειο ημισφαίριο, στις 20 ή 21 Μαρτίου ανάλογα… Η μέχρι τώρα μεγαλύτερη νύχτα από τη μέρα, συνεχίζει να μικραίνει, αλλά πλέον γίνεται και μικρότερη από τη μέρα! Το φως απλώνεται περισσότερο χρόνο γύρω μας… Έχουμε πλέον τον ερχομό της άνοιξης…

Και αν θέλετε να παρακολουθήσετε, ένα από τα εκατοντάδες βίντεο που περιγράφουν το φαινόμενο (το πιο πρόσφατο που δημοσιεύθηκε), μπορείτε να ξαναθυμηθείτε γιατί σήμερα έχουμε εαρινή ισημερία στο βόρειο ημισφαίριο και φθινοπωρινή στο νότιο…

Παρακολουθήστε, όμως και πώς αλλάζει η σκιά πάνω στον παγκόσμιο χάρτη, ή πώς απλώνεται το φως, μεταβάλλοντας ώρες και μέρες ή απλώς γυρίζοντας γρήγορα το δείκτη του ρολογιού…

Πηγή: Ψηφιακό Σχολείο, Παίζοντας με το γεωγραφικό μήκος… (Α’ Γυμνασίου)

Αυτό όμως το φως, ήταν και η αφορμή για να επιλέξουν «την 21η Μαρτίου, την ημέρα της εαρινής ισημερίας, που συνδυάζει το φως από τη μια και το σκοτάδι από την άλλη, όπως η ποίηση, που συνδυάζει το φωτεινό της πρόσωπο της αισιοδοξίας με το σκοτεινό πρόσωπο του πένθους» για Παγκόσμια Ημέρα της Ποίησης (όπως πολύ γλαφυρά εξιστορείται στο «Πώς άρχισαν όλα» για την επίσημη γιορτή του ποιητικού λόγου που ξεκίνησε από την Ελλάδα)!

Απολαύστε, λοιπόν, την ελάχιστη συμβολή μας σ’ αυτή την υπέροχη παγκόσμια μέρα…

ΓΚ, 21 Μαρτίου 2013

ΥΓ1: Ευχαριστούμε θερμότατα το συνάδελφο φιλόλογο και φίλο Γιάννη Νταουλτζή, που μας διαμοίρασε τις υπέροχες διαφάνειές του και μας ταξίδεψε με την ποιητική αυτή ανθολογία του, στο «ξεκίνημα» αυτού του όμορφου ταξιδιού της άνοιξης…

ΥΓ2: Την αρχική πηγή της πληροφορίας, για να την εντοπίσεις, πρέπει να ψάξεις καλά… Τις περισσότερες φορές, στα blogs βρίσκει κανείς τα ίδια ακριβώς κείμενα (με copy/paste), χωρίς κάποια αναφορά στην αρχική πηγή. Θα πρέπει όμως η αρχική πηγή, για το υλικό σχετικά με την Παγκόσμια Ημέρα της Ποίησης, να είναι το «Βήμα» (με τα δύο πολύ ενδιαφέροντα σχετικά δημοσιεύματά του, το περσινό και το φετινό, στο οποίο και υπάρχουν πολλές-πολλές πληροφορίες για σχετικές εκδηλώσεις) …

ΥΓ3: Μετά από αυτό το δημοσίευμα, τριγυρίζει πλέον σοβαρά στη σκέψη μου μια προσπάθεια να προετοιμάζονται και οργανώνονται εκείνη την ημέρα σχετικά σχολικά δρώμενα… Τυχαία έπεσα πάνω στα «Χελιδονίσματα» και την «Περπερούνα»! χαρείτε τα…